Шотан батыр

Халық батыры Шотан Назарұлы
(1705-1786ж.ж.)

   Шотан 1705 жылы Әзіреттің Алатауының Қазығұртқа қараған беткейін жайлаған Адай ауылында дүниеге келген. 
Шотанның әкесі Назар - әрі би, әрі батыр ретінде халқының алдында үлкен беделге ие тұлға. Назар атақты Әйтеке бидің жиені және айрылмас досы болған Әбілқайыр ханның ақылдасар алқасына үнемі Назар басшылық жасап отырған кезінде жоңғарға қарсы қол бастап, талай жеңістерге жеткен.
  Шотан Назарұлы жоңғарға қарсы әуелі Адай жасағын басқарған, кейіннен он екі ата Байұлының бас сардары болған. Халық батыры       Шотан Назарұлы есімі Әбілқайыр, Абылай заманының деректі құжаттарында, тарихи әңгімелерінде, жырлар мен әдебиетте бой көрсететін, халық жадында берік таңбаланған әруақты батырлардың ортасынан өшпестей орын алған.
 Оған Мәскеудегі Ресей сыртқы істер министрлігінің жанындағы дипломатиялық мұрағатта «Қазақ-жоңғар соғысы істері» деген бөліміндегі №11 папкадан көптеген мәліметтер табуға болады. Осы мұрағатта жоңғармен бастан аяқ соғысқа қатысқан қазақ батырларының мынадай тізімі бар: Әбілхайыр хан, Абылай хан, Нұралы хан, Ералы сұлтан, Қабанбай, Бөгенбай, Өтеген, Шотан баһадүр, Әбілпейіз, Әділ сұлтан, Жантай, Баян т.т 
 Шотан Назарұлы алғашқы ерлігін 1723 жылғы Әбілқайыр бастаған Кіші жүз қолының Қаратаудың Сығанақ асуында жоңғармен болған үлкен шайқасында көрсеткен. Міне осы кезден бастап Әбілхайырдың қолының ішіндегі жас бала жігіт Шотанның елге ерлігі белгілі бола бастады. 1728 жылы Ұлытау өңіріндегі Бұланты мен Білеуті өзендері арасындағы кең жазықта жоңғарлармен шешуші ұрыс болды. Осы шайқаста Шотан үлкен ерлік көрсетті, оның атағы Үш жүзге тарап кетті. 1730 жылдың Аңырақай шайқасындағы соғыстарда асқан ерлік көрсеткен қазақ батырларының тізімінің ішінде Шотанның қатысқанын көреміз. 1733 жылғы қытай деректерінде көрсетілген деп жазылған жоңғармен болған айтулы ұрыстарда Шотанның даңқы шықты. 
  Әбілқайыр хан өлгеннен кейін Шотан жоңғармен болған ұрыстардың көбінде Кіші жүз қолын бастап келіп, өзінің асқан ерлігімен Абылай ханның да көңілінен шығып отырған. 
   Шотанның өз тұсындағы саяси, халықтық қозғалыстың ең басты, ең ірі тұлғаларының бірі болғандығы анық.


  Кіші жүздің Адай тайпасы бастап Мұғаджардан бері қарай Матай, Сам құмдарына қарай жылыстап қоныстарын кеңейте бастайды. Сөйтіп, батысқа қарайғы жерлерді Каспий жағасына дейін иеленуге бағыт ұстады. 
Ең бірінші жер қарағантопты бастап келген Шотан екендігін Мұрат Мөңкеұлының жыр шумақтарынан көруге болады. Адайдардың осы өңірге алғаш қоныстануын ақын Түмен Балтабасұлы "Маңғыстау" дастанында былай жырлайды: 

Маңғыстау - үш қиянның өткен жері, 
Жерленбей жеті жұрттың кеткен жері. 
Елеспен есі кеткен иесіз жерді, 
Атамыз Адай мекен еткен жері. 
Суы сүт, шөбі шүйгін, бал татиды, 
Төлдейтін төрт түліктің өскен жері. 
Бөлініп басқа елден қоныс қарап, 
Ел болып, ірге қоныс тепкен жері. 
Ер Шотан шұбар атты ұстап мініп, 
Аға деп Әжібайға бата айтқызып, 
Той жасап, Адай туын тіккен жері.

   Жаңа қоныс – Маңғыстауға келгеннен кейін де Хиуа хандығымен талай рет соғыста жеңіске жеткен.1786 жылы орталық Үстіртте жасы үлкейіп, өз ажалынан өлген. Сисем-ата қауымында жерленген.

   Шотанның атағын Қазақстанның халық жазушысы, мемлекет қайраткеері академик Әбіш Кекілбаевтың тарихи жазбаларынан да кездестіреміз: «Үркер», «Ұйқыдағы арудың оянуы», «Сыр десте», Бектұр Тілеуғалиевтің "Бас Сардар" тарихи-деректі повесінде, Сайын Назарбекұлының драмалық шығармашылығы мен үш томдық еңбектерінде, Светқали Нұржановтың "Хан кегі" поэмасында, Қаржаубай Рейімбайұлының "Ер Шотан" дастаны, Алшын Меңдалыұлының "Адай шежіресі", Сабит Әбішұлының "Өмір өрнектері", "Маңғыстау энциклопедиясы", Ысқақ Шәкіратұлының "Маңғыстау маңғаздары" кітабында, Бисембі Әріповтың "Ел тарихы және есімдегілер" атты кітаптарында, Дүйсенбі Әріповтың "Тұлғалар тағылымы" еңбегінде, Қажығали Мұхамбетқалиұлының "Тар кезең" романында, Анар Шамшадинованың "Ер Шотан" өлеңі, Қазақ хандығының 550 жылдығына арналғал «Қазақ хандығы энциклопедиясында» халық батыры ретінде сипатталады.
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
Cytotec Avec Ou Sans Ordonnance viagra Propecia Serious Side Effects Propecia Mujer
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
Trazodone 100mg online pharmacy Viagra Cialis Levitra Vendo Cialis Generico Madrid Como Conseguir Cytotec En Chicago
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
is o similare 4d97 is tablets 20mg
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
is be uk more aa64 is discount canada mexico
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
cialis originale onlin generic cialis online cialis cialis e
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
viagra salg cheap viagra viagra discount viagra fast shipping
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
priligy y viagra buy viagra buy viagra forum online best viagra place
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
only here cheapest cialis 20mg cialis 20 mg tablet cost cialis generic where can i buy cialis usa
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
india online cialis look there cialis 20 mg tablet buy generic cialis cialis for sale online india
  • Нравится
  • 0
  • Keemo

  • 29 июня 2020 21:47
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
cialis 20mg preis billig buy generic cialis cialis acheter in zwolle why use 40 mg cialis

comprare online cialis buy cialis cialis online arrested wholesale cialis from india

cialis sex pills men price cialis generico yahoo cialis online cialis generico yahoo

only today cialisbest cialis cialis 20mg kaufen generic cialis only now where to buy cialis

only today cialis by mail medikament cialis 5mg buy sublingual cialis medikament cialis 5mg

prix du cialis 10 cialis ebay australia cialisw avis site achat cialis

cialis online philippines cheap cialis online cialis pills online in canada maryland tabs mel cialis

cialis 5mg not working anymore link for you cialis gel cialis 10 mg tadalafil cheap cialis 20mg australia

vendo cialis sevilla generic cialis online cheap cialis cialis informations
  • Нравится
  • 0
  • Keemo

  • 30 июня 2020 13:10
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
cheapcialis cialis online cheap cialis online click here search cialis

follow link cialis discount cialis informations cialis 64 cialis which store

purchase of cialis wow cheapest cialis uk lilly cialis acheter cialis 10 mg lilly preis

look there female cialis cialis buenos aires cialis guadalajara cialis which store

commander cialis generic cialis cialis kamagra availabl cialis online arrested

free coupon for female cialis cialis comprar generico just try cialis cheap cialis online patika

cialis 20mg price comparison generic cialis buy cialis cheap safe cialis

overnight cialis fedex cialis ebay australia generic cialis buy cialis discount pharmacy

cheap kamagra cialis cialis only now cialis soft gel cheap kamagra cialis

cialis mejor que el viagr generic cialis buy sublingual cialis wholesale cialis from india
  • Нравится
  • 0
  • Keemo

  • 1 июля 2020 16:51
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
cialis secure online purchase cheap cialis cialis ch acheter only now cialis soft gel

follow link canadain cialis overnight cialis fedex buy generic cialis cialis 5 mg pdf

cialis secure online purchase online cialis cialis generico rischi i recommend cialis 20mg

cheap kamagra cialis buy cialis buy cialis online buy levitra cialis in thailand

generic cialis next day generic cialis online cheap cialis online medikament cialis 5mg

achat cialis lilly maryland tabs mel cialis try it buying cialis now link for you cialis gel

female cialis wiki buy generic cialis buy cialis online cialis minimum dosage

purchase cialis jelly online cheapcialis generic brand for cialis generic cialis deutschland

cheap kamagra cialis cheap cialis cheap kamagra cialis cialis buenos aires

cialis online arrested try it buying generic cialis where can i order cialis cheap cialis acheter in zwolle
  • Нравится
  • 0
  • Keemo

  • 2 июля 2020 17:34
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
overnight cialis fedex cialis en espaa buy generic cialis cialis generico postepa

cialis in polen wow cheapest cialis uk cheap cialis follow link cialis discount

best generic drugs cialis cialis minimum dosage buy cialis online cialis diario argentin

cialis pillen bestellen muestras de cialis cialis generique posologi cheap soft cialis

generic cialis next day online cialis buy cialis online cost does cvs cialis

commande cialis generique buy cialis online online cialis cialis 5 mg non gnrique

generic brand for cialis low dose cialis cialis 10 20m herbal cialis online cheap

cialis buy on line best price le cialis levitr forum cialis 2 cialis online store india

cialis 2013 cheap tadalafil comprar cialis en andorr can you take valium and cialis

buy cialis in europe compare generic cialis indian cialis cialis soft reviews
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
cialis nombre comercia try it cialis prescriptions cialis suisse pharmacie try it cialis soft
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
efectos cialis 10mg cheap cialis acheter du cialis origina generic cialis shipping canada
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
viagra with food viagra viagra canadageneric viagraprice50mg generic viagra cheap viagraviagra levitra dosage buy viagra online buy viagra onlineprice viagra increasing buy viagra online viagra

is fast 9d11

5o mg isa equal levitra 6468 what the best dose of is 6468 be is safely can online 6468 over counter is substitute 6468
  • Нравится
  • 0
  • Группа: Гости
  • Регистрация: --
  • Статус:
  • 0 комментариев
  • 0 публикаций
^
i recommend cheap india viagra buy viagra vipps pharmacy to buy viagra viagra sildenafil efectos
  • Нравится
  • 0